Çocuklara uygulanan her türlü tedavi ve koruyucu dişhekimliği işlemlerini yapan, bu konuda özel eğitim almış dişhekimlerine pedodontist (çocuk dişhekimi), bu diş hekimliği dalına da pedodonti denir.
Çocuklarda diş çürümelerinden korunmanın birincil şartı, aşırı şekerli ve yapışkan maddelerin tüketiminden kaçınmaktır. Çocuklar küçük yaşlarından itibaren (6 ay- 1 yaş ) dişhekimine götürülmelidir. Çocuğun ağız ve diş gelişimi kontrol altında tutulmalıdır.
Dişteki çürük kısım temizlenerek duruma göre kalıcı veya geçici dolgu ile tedavi edilir. Bazı durumlarda diş dolgu ile tedavi edilemiyecek kadar harap olmuştur. Böyle dişler bazen çekilmek yerine çocuklar için özel olarak hazırlanmış capler ile örtülerek bir süre daha ağızda tutulabilir.
Çocukluk çağlarında sürekli hareket halinde olan çocuklar, sık sık düşebilmektedir. Diş hekiminizin hazırlayacağı basit bir ağızlık, yüzün alt kısmına gelecek bir travmanın yaratacağı hasarı engeller.
Bazı durumlarda çürük, dişin iç kısmındaki canlı (sinir-pulpa) bölüme kadar ilerler. Bu durum çocuğun yüzünün şişmesine, şiddetli ağrıya sebebiyet verir. Vücuda zarar vermeye başlamış bu dişi ağızda tutmak çocuğun sağlığı açısından doğru değildir.
Ancak yine de çürümüş diş süt dişlerinden birisi değil ise diş çekimi yapılmadan önce, dişin gerçekten çekilmesi gerekliliği detaylı bir şekilde araştırılır. Dişi çeneden ayırmak, son çare olarak görülmeli ve mümkünse alternatif çözümler üzerinde durulmalıdır.
Dişlerin üzerinde oluşan bakteri plağı eğer normal fırçalama ile uzaklaştırılamıyacak kadar birikti ise dişhekimi tarafından temizlenerek uzaklaştırılmalıdır. Bu işlem bakteri plaklarının uzun vadede meydana getireceği diş taşı ve çürük gibi problemlerin de oluşumunu engelleyecektir.
Kaynak: Dt. Volkan KOÇ
Sıkça Sorulan Sorular:
1. Diş hekimi tarafından çocukta ilk muayeneyi veya çürük risk değerlendirmesi ilk hangi yaşta yapmalıdır?
Altıncı ayda ilk süt dişinin sürmesi ile ve çocuk 12 aylık olmadan önce, çürük risk değerlendirmesi yapılmalı ve aile eğitimi verilmelidir.
2. İlk diş fırçalanmaya ne zaman başlanmalıdır?
İlk süt dişinin sürmesiyle, oral hijyen uygulamaları ile ilgili önlemler alınmalı ve dişler fırçalanmalıdır. Diş fırçalama, yaşa uygun yumuşak bir fırça ile veli tarafından yapılmalıdır.
3. Ne kadar ve hangi diş macunu kullanmalıdır?
Yaşa uygun çocuk diş macunu, 3 yaş altında sürüntü (pirinç) ve 3-6 yaş arasında bezelye kadar kuru fırça üzerine konularak fırçalanmalıdır.
4. Ne sıklıkla çocuğumu diş hekimine getirmelidir?
Yüksek çürük riskinde 3 ayda bir, orta veya düşük çürük riskinde 6 ayda bir diş hekimi ziyareti önerilmektedir.
5. Şiddetli Erken Çocukluk Çağı Çürüğü nedir?
3 yaşından küçük çocuklarda dişlerin düz yüzeylerinde herhangi bir çürük varlığının işareti bile Şiddetli Erken Çocukluk Çağı Çürüğü’nün belirtisidir.
6. Genel anestezi veya sedasyon hangi hastaya uygulanır?
Diş tedavisi sırasında davranış problemleri sergileyen çocuklar çoğunlukla farmakolojik olmayan metotlarla ikna edilirler. İletişim kurulamayan çocuklarda ise diş tedavileri, sedasyon veya genel anestezi yardımı ile yapılabilir. Burada riskleri minimuma indirmek için çocuktan kan tahlilleri istenir ve anestezi uzmanının onayından sonra diş tedavileri, sedasyon veya genel anestezi altında ameliyathane koşullarında yapılır.
7. Erken süt dişi çekimleri sonrasında ileride çocuğumda çapraşık dişler görülebilir mi?
Erken çekimler sonrasında, daimi dişlerin süremediği veya çapraşık sürdüğü durumlar meydana gelebilir. Bunu engellemek için, yer tutucular kullanılır. Bunlar genellikle yüzüğü andıran 2-3mm kalınlığında döküm tellerdir.
8. Süt dişleri tedavi edilmeli midir?
Çürük yapan bakteriler ile çürük oluştuktan sonra o bölgeye yerleşen bakteriler farklıdır. Çocuğunuzun hem ağız hem de genel sağlığını korumak için dişlerini tedavi ettirmek gereklidir. Ayrıca, süt dişleri daimi dişlerin rehberidir. Erken çekimler söz konusu olursa, daimi dişler sürme yollarını kaybedebilir; ya çapraşık sürerler ya da gömülü kalabilirler.
9. İlk süt dişleri ne zaman oluşur?
İlk süt dişleri, bebek anne karnında iken daha 6 haftalık iken oluşmaya başlar.
10. Diş çürükleri önlenebilir mi?
Diş çürükleri, koruyucu, durdurucu, önleyici yaklaşımlarla ve düzenli diş hekimi kontrolü ile önlenebilir.